Parafia Wda i Kościół Wda
Nazwa Wda ustaliła się dopiero w XVI wieku, za czasów krzyżackich bowiem pisywano BDA i BDO, a pod koniec XV wieku zachodzi także nazwa WODA. Parafia powstała przez odłączenie od parafii czarnoleskiej kilku odległych wiosek. Budowę tej wspaniałej świątyni rozpoczął Ks. proboszcz Łaski z Czarnegolasu. Kościół budowano w latach 1924 – 1926. Benedykcji kościoła z upoważnienia Ordynariusza Diecezji Chełmińskiej Ks. Bpa. Augustyna Rosentretera dokonał Ks. Infułat Juliusz Barkowski, dnia 4 maja 1924 r., pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Ustanowiony przy tym kościele pierwszy proboszcz, Ks. Chabowski, ukończył budowę, dobudował prezbiterium.
Front kościoła jest zbudowany z kamienia ciosanego, tak samo ściany boczne wswej dolnej części. Pozostała część ścian – z cegły wapiennej, która jest pokryta tynkiem. Początkowo Kościół pokryty był dachówką ceramiczną, po zniszczeniach wojennych pokryty był eternitem.
Wymiary Kościoła: długość 28 m; szerokość 10m, szerokość prezbiterium 5,95m. Kościół ma sklepienie beczkowe, szalówka otynkowana. W nawie głównej po trzy okna z jednej i drugiej strony. W prezbiterium dwa okna od strony północnej. Na chórze jedno okno od strony południowej. Okno od strony północnej zamurowano podczas przebudowy chóru. Dwa okna w jednej i drugiej zakrystii (druga zakrystia obecnie spełnia funkcję „przechowalni”: figury do żłóbka, Pana Jezusa w grobie itp.). W oknach zwyczajne szkło. Nad ołtarzem głównym owalne okienko. W sklepieniu nawy cztery otwory wentylacyjne, zamykane drewnianą klapą. Podłoga drewniana. Prezbiterium jest wyłożone płytkami ceramicznymi koloru czerwonego. W zakrystii podłoga drewniana. W ścianie zakrystii trzy szafki, jedna z nich metalowa, zamykana na dwa klucze, do przechowywania monstrancji. Chór na całej szerokości kościoła, przebudowany przez Ks. Słomińskiego, umieszczony na wysokości 3m. od podłogi. Powierzchnia chóru 32m. W latach 2004-2005 dobudowano kruchtę za proboszcz Ks. Alfonsa Fonfary.
Ołtarz główny w stylu barokowym. W nastawie znajduję się figura NSP Jezusa (gipsowa). Pod figurą umieszczono zegar Straży Honorowej. Ołtarz boczny Matki Bożej – mensa z cegły, otynkowana. Nastawę ołtarzową zbudował parafianin Franciszek Nowopolski z Wdy za staraniem ks. Słomińskiego. 10 kwietnia 1954 roku ks. bp. Bernard Czapliński, ówczesny sufragan chełmiński dokonał poświęcenia nastaw ołtarzy bocznych. W nastawie ołtarza Matki Bożej umieszczona jest figura Niepokalanej, która da się obrócić do ściany. Z drugiej strony umieszczony jest obraz MB Częstochowskiej. Obraz ten został ufundowany przez parafian w 1979 r., jako pamiątka pierwszej pielgrzymki Jana Pawła II do Ojczyzny i nawiedzenia obrazu Matki Bożej Częstochowskiej w rodzinach – z inicjatywy ówczesnego proboszcza ks. dra Bernarda Ignery. Drugi ołtarz boczny św. Stanisława Kostki. W nastawie znajduje się płaskorzeźba Świętego – jest to dar ks. Hilarego Jastaka z Gdyni.
Ksiądz Bernard Ignera umieścił w prezbiterium ołtarz tzw. „soborowy”, który obecnie znajduję się w kaplicy przedpogrzebowej. Obecny ołtarz, ambona (przy ołtarzu) i balustrada są darem p. Marii i Bronisława Słomińskich z Mermetu (maj 1992 r.) Ambonę przy ołtarzu wykonał p. Eugeniusz Drejasz.
Kościół był malowany za ks. proboszcza Józefa Kuczkowskiego, który kierował parafią w latach 1971 – 1975. On też zakupił dwa dzwony, które umieszczone są w dzwonnicy przed kościołem. Dzwony święcił ks. bp. Bernard Czapliński 28 maja 1972 roku, podczas wizytacji kanonicznej.
Ławki, ambonę i chrzcielnicę wykonał parafianin z Wdy p. Franciszek Nowopolski. Obecne oświetlenie kościoła – dwa żyrandole wykonał p. Wacław Zygarlicki z Luzina, zakupione dzięki ofiarności parafian. Kinkiety są darem p. Andrzeja i Marii Szweda z Wdy. Pancerne tabernakulum wykonał również p. Wacław Zygarlicki, poświęcone zostało przez ks. Biskupa Jana Bernarda Szlagę dnia 1. lipca 2000 roku w dzień odpustu Najświętszego Serca Pana Jezusa, za proboszcza ks. kanonika Alfonsa Fonfary.
W tych latach powstało ogrodzenie przy kościele oraz ogrodzenie cmentarza. W 1992 roku kościół został odmalowany, a w 1993 roku zostały wstawione nowe główne drzwi wejściowe do kościoła.
Za ks. proboszcza Mariusza Herolda świątynia otrzymała nowy dach z dachówki ceramicznej (lata 2009 2011). Ksiądz proboszcz wyremontował zakrystię, zmieniając jej drewnianą podłogę na płytki ceramiczne, oraz wyposażył ją w nowe meble. W 2011 roku wymieniono okna w całym kościele, w prezbiterium w oknie wstawiono witraż przedstawiający serce Pana Jezusa. W latach 2012 – 2014 kościół został odmalowany, odnowiono i pomalowano ołtarze boczne, odnowiono i wymalowano również ołtarz główny. W 2016 roku wymieniono ogrodzenie przy kościele. W tym okresie również zlikwidowano „przechowalnie” w drugiej zakrystii i włączoną tą część do całości kościoła, obecnie mieści się tam wydzielona strefa z odnowionym konfesjonałem.
W 2018 na przełomie sierpnia i października, za ks. proboszcza Łukasz Synoradzkiego, podjęto prace nad wymianą podłogi w kościele oraz w zakrystii. Została zrobiona izolacja, położone ogrzewanie podłogowe oraz położona kamienna posadzka w całym kościele oraz zakrystii. Zdemontowano balustrady przy prezbiterium oraz została zmieniona strefa liturgiczna w prezbiterium. Wymieniono oświetlenie w prezbiterium.
